Warto zobaczyć > Góry Izerskie

Góry Izerskie

stanowią najdalej na zachód wysuniętą część Sudetów, zarówno po stronie polskiej jak i czeskiej. Ich wschodnią granicę stanowi obniżenie Zimnej Przełęczy (525 m), granica pd.-wsch. biegnie w górę doliny Kamiennej od Piechowic do Szklarskiej Poręby i Przełęczy Szklarskiej i dalej na pd. wzdłuż Mielnicy, Mumlavy i Izery do Rokytnic nad Jizerou. Granica pd. przebiega umownie od Vysokého nad Jizerou na zach. przez Pěnčin i Dlouhý Most do Liberca. Granicę zachodnią wyznacza uskok tektoniczny biegnący od Liberca na pn. przez Mnišek, Detřichov do Frydlandu. Granica pn. prowadzi od Frydlandu na pn.-zach. przez Dolni Řasnice do Jindřichovic pod Smrkem i dalej do granicy państwowej z Polską. Następnie na wsch. przez Pobiedną, Krobicę, Starym Traktem Handlowym Żytawsko-Jeleniogórskim przez Gierczyn i Przecznicę do Kwieciszowic i skrajem Kotliny Starej Kamienicy do Kromnowa u podnóża Zimnej Przełęczy. Góry Izerskie po stronie polskiej zajmują 385 km2. Głębokie pęknięcia tektoniczne oraz liczne procesy niszczące doprowadziły do wydzielenia w Górach Izerskich, rozdzielonych dolinami Izery, Kwisy i Małej Kamiennej, czterech grzbietów. Po stronie czeskiej są to grzbiety – Waloński (Jizera 1122 m, Černá hora 1084 m, Smědavská hora 1084) i Średni (Jeleni stráň 1018 m). Dolinę Izery i Hajenego potoku oddziela ten ostatni od Wysokiego Grzbietu położonego głównie w Polsce. Kulminuje on w Wysokiej Kopie (1126 m), a oprócz niej wyróżniają się nadto w gnieździe Zielonej Kopy: Przednia Kopa (1114 m), Sine Skałki (1125 m), wąski grzbiet z Izerskimi Garbami (1088 m), Zwaliskiem (1047) i Wysokim Kamieniem (1058 m).


Turystyka

Góry Izerskie są idealnym miejscem do uprawiania turystyki pieszej i rowerowej. Znajdziesz tutaj wiele kilometrów utwardzonych tras wiodących przez torfowiska, wśród skał, wzdłuż krystalicznie czystych strumyków. Sporą atrakcją turystyczną są liczne wieże widokowe, z których rozciąga się przepiękna panorama. Należy do nich bajkowa Štěpánka, a także wieża na szczycie góry Smrk. Podczas wycieczki w Góry Izerskie koniecznie musisz wspiąć się na górę Ještěd, która dominuje nad całą okolicą. Stojący na jej szczycie hotel górski optycznie wydłuża szczyt. Budynek należy do najsłynniejszych obiektów współczesnej architektury w Czechach. Za jej projekt architekt Karel Hubáček otrzymał prestiżową nagrodę Perreta przyznawaną przez Międzynarodową Unię Architektów. W bliskiej odległości od „Michaliny” na stoku Ciemniaka (699 m n.p.m.) znajdują się Bobrowe Skały „Bibersteine” malownicza grupą skalną, cel rodzinnych spacerów z najmłodszymi jak również atrakcja dla bardzie wymagających turystów – wspinaczy skałkowych, trasy do wspinaczki skalnej. Z wierzchołka Bobrowych Skał roztacza się przepiękna panorama na Karkonosze i kotlinę Jeleniogórską.

Historia

Najstarsza wiadomość dotycząca rzeki Izery, od której góry wywodzą swoją nazwę, pochodzi z przekazu z 1297 r., gdzie występuje jako „Gizera”. Nazwa ta została umieszczona również na najstarszej mapie Królestwa Czech z 1518 r. Pasmo górskie Sudetów Zachodnich zwane było do końca XVIII w. jako Karkonosze i dopiero od tego czasu wyodrębniony został region pomiędzy Przełęczą Szklarską a Bramą Łużycką, który otrzymał nazwę Gór Izerskich.
Gross – Iser – nieistniejąca osada położona miedzy Średnim a wysokim Grzbietem Izerskim, jedno z najpiękniejszych miejsc w Górach Izerskich. Pastor Fritsche z Meffersdorf pisze w piśmie z 1783 r., że ewangelicki Czech o nazwisku Thomas wybudował tam dom około 1630 r. Według niego, miejscowość założyli czescy wygnańcy, którzy się tutaj osiedlili. W Gross Iser żyło około 240 mieszkańców, zajmujących się przede wszystkim pracą przy wyrębie lasu. Wypasali także bydło i owce, produkowali sery, łowili ryby. Lato w górach było krótkie i prawie przez osiem miesięcy panował tam surowy klimat. Przez to uprawa roli nie była możliwa. Nawet niewymagające rośliny jak owies i ziemniaki nie dojrzewały. Z powodu długich i srogich zim miejsce to zwane było „Małą Syberią”. Dodatkowym źródłem dochodów było wydobywanie i dostarczanie torfu dla uzdrowiska w Świeradowie i w Czerniawie-Zdroju. Gross Iser rozciągała się od Polany Izerskiej do Kobylej Łąki (ok. 5.5 km) z głównym skupiskiem na Hali Izerskiej. Znajdowały się tutaj 43 domy mieszkalne, 3 gospody, 2 schroniska, 2 celnice, kawiarnia, leśniczówka, straż pożarna, domek myśliwski oraz stara i nowa szkoła. W wybudowanej ok. 1938 r. nowej szkole, dziś mieści się „Chatka Górzystów”.Ściany budynków wybudowano na kamiennej podbudowie o wysokości 1 m. W oczy rzucały się również wystające dachy domków. Styl, w jakim zostały zbudowane budynki, doskonale pasował do krajobrazu na Śląsku, dziś porównywalnych domków już nie ma. Przed domkami, które przeważnie składały się z izby, sypialni, korytarza i „Biehne” (strych na siano), znajdowały się ogródki, w których hodowano różne gatunki roślin. Za domami znajdowały się piramidy z drzewna o wysokości aż do 3 m, w których mieszkańcy miejscowości suszyli rozkruszone drzewo na zimę.

Izerka (czes. Jizerka, Klein Iser) – Wieś we wschodniej części czeskich Gór Izerskich. Położona jest na prawym brzegu Izery na wysokości około 862m n.p.m. i jest najwyżej położoną wsią w Czechach. W odróżnieniu od jej bliźniaczej wioski Gross Izer położonej po polskiej stronie rzeki przetrwała do naszych czasów i zachwyca swoim urokiem przybywających tu turystów. Dochodzi tu szosa z pobliskiego Korenova, natomiast zimą często jest ona odcięta od świata przez zaspy śnieżne. 15 lipca 2005 roku osada Izerka została ponownie połączona mostem z osadą Orle (Karlsthal) znajdującej się już po Polskiej stronie Gór Izerskich.